เด็ก

ในคริสต์ทศวรรษ 1920 จิตแพทย์ชาวเยอรมันเอมีล เครพอลีนให้ข้อสังเกตว่า คราวฟุ้งพล่านไม่ค่อยเกิดก่อนวัยเจริญพันธุ์[174]ในครึ่งแรกของคริสต์ศตวรรษที่ 20 โรคนี้ในเด็กโดยทั่วไปจึงไม่ได้การยอมรับในครึ่งหลังของศตวรรษ ปัญหาได้ลดลงเพราะวินิจฉัยตามเกณฑ์ของ DSM เพิ่มขึ้น[174][175]แต่ DSM-5 ก็ไม่ได้ระบุโรคนี้โดยเฉพาะในเด็ก แต่เรียกมันว่า disruptive mood dysregulation disorder[176]

ในขณะที่วิถีการดำเนินของโรคในผู้ใหญ่จะเป็นคราวเกิดอาการซึมเศร้าและฟุ้งพล่านเป็นระยะ ๆ โดยมีอารมณ์ค่อนข้างปกติหรืออาการที่ยังไม่ถึงเกณฑ์วินิจฉัยในระหว่าง ๆ แต่ในเด็กและวัยรุ่น อารมณ์ที่แปรไปอย่างรวดเร็วหรือแม้กระทั่งอาการที่เรื้อรังเป็นเรื่องปกติ[177]เด็กผู้มีโรคมีอาการเป็นอารมณ์โกรธ หงุดหงิด และอาการโรคจิต ไม่ใช่อาการฟุ้งพล่านแบบครึ้มใจ ซึ่งมักเห็นในผู้ใหญ่มากกว่า[174][177]โรคที่เกิดอาการตั้งแต่อายุน้อย ๆ มีโอกาสแสดงเป็นความซึมเศร้ามากกว่าอาการฟุ้งพล่านหรืออาการเกือบฟุ้งพล่าน[178]

การวินิจฉัยว่าเด็กเป็นโรคอารมณ์สองขั้วเป็นเรื่องก่อความโต้แย้ง[177]แม้เรื่องว่าอาการปกติของโรคมีผลลบต่อเด็กจะไม่ใช่ประเด็นการโต้เถียง[174]แต่ประเด็นโต้เถียงหลักก็คือ สิ่งที่เรียกว่าโรคอารมณ์สองขั้วในวัยเด็กใช่โรคเดียวกันกับที่วินิจฉัยในผู้ใหญ่หรือไม่[174]และประเด็นที่เกี่ยวพันว่า เกณฑ์วินิจฉัยผู้ใหญ่มีประโยชน์หรือถูกต้องเมื่อใช้กับเด็กหรือไม่[177]

เมื่อวินิจฉัยเด็ก นักวิชาการบางพวกแนะนำให้ใช้เกณฑ์ของ DSM[177]แต่พวกอื่นก็เชื่อว่า เกณฑ์เหล่านี้ไม่ได้แยกเด็กที่มีโรคอารมณ์สองขั้วกับปัญหาอื่น ๆ เช่นโรคสมาธิสั้นอย่างถูกต้อง และควรเน้นการสลับขั้วอารมณ์อย่างรวดเร็ว[177]แต่ก็ยังมีพวกอื่นที่อ้างว่า สิ่งที่แยกโรคสำหรับเด็กก็คือความหงุดหงิด[177]แนวทางการปฏิบัติของสถาบันจิตเวชเด็กและวัยรุ่นอเมริกัน (AACAP) ส่งเสริมให้ใช้เกณฑ์ของ DSM[174][177]

เด็กและวัยรุ่นอเมริกันที่วินิจฉัยว่ามีโรคใน รพ. ระดับชุมชนได้เพิ่มเป็น 4 เท่าตัวจนถึงอัตรา 40% ภายใน 10 ปีในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 21 ในขณะที่การวินิจฉัยในสถานพยาบาลที่มีแต่แผนกคนไข้นอก (outpatient clinics)[upper-alpha 7]ได้เพิ่มเป็นทวีคูณจนถึงอัตรา 6%[177]งานศึกษาที่ใช้เกณฑ์ของ DSM แสดงว่า เยาวชนอาจถึง 1% มีโรคอารมณ์สองขั้ว[174]

การรักษาทำด้วยยาและจิตบำบัด[177]แพทย์ปกติให้ยาปรับอารมณ์ให้เสถียรและยารักษาโรคจิตนอกแบบ[177]ในบรรดายาปรับอารมณ์ให้เสถียร ลิเทียมเป็นสารประกอบเดียวที่องค์การอาหารและยาสหรัฐ (FDA) อนุมัติให้ใช้รักษาเด็ก[174]การรักษาทางจิตปกติรวมการให้การศึกษาเกี่ยวกับโรค จิตบำบัดเป็นกลุ่ม และการบำบัดทางความคิดและพฤติกรรม (CBT)[177]การใช้ยาอย่างต่อเนื่องมักจำเป็น[177]

ทิศทางงานวิจัยโรคอารมณ์สองขั้วในเด็ก ณ ปัจจุบันรวมการหาวิธีรักษาให้ดีที่สุด เพิ่มความรู้เกี่ยวกับเหตุทางพันธุกรรมและทางประสาทชีววิทยาของโรคในเด็ก และปรับปรุงเกณฑ์วินิจฉัยโรค[177]งานศึกษาวิธีการรักษาบางงานแสดงว่า การรักษาทางจิตสังคมที่รวมครอบครัว การให้การศึกษาเกี่ยวกับโรค และการเพิ่มทักษะ (อาศัยการบำบัดเช่น CBT, พฤติกรรมบำบัดวิภาษวิธี และ interpersonal and social rhythm therapy[upper-alpha 5]) อาจช่วยเสริมการรักษาด้วยยา[179]โชคไม่ดีว่า วรรณกรรมและงานวิจัยเกี่ยวกับผลของการบำบัดทางจิตสังคมต่อโรคสเปกตรัมอารมณ์สองขั้วมีน้อย ทำให้ระบุประสิทธิผลของวิธีการบำบัดต่าง ๆ ได้ยาก[179]DSM-5 ได้เสนอเกณฑ์วินิจฉัยใหม่คือ disruptive mood dysregulation disorder ซึ่งครอบคลุมอาการบางอย่างที่ปัจจุบันคิดว่า เป็นอาการเริ่มต้นของโรคอารมณ์สองขั้วในวัยเด็ก[180]

คนชรา

ความรู้เกี่ยวกับโรคนี้ในวัยชรามีค่อนข้างน้อยมีหลักฐานว่า[181][182]

• มันชุกน้อยลงในคนที่มีอายุเพิ่มขึ้นแต่ก็มีอัตรารับเข้าโรงพยาบาลจิตเวชคล้าย ๆ กัน
• คนไข้วัยชราเริ่มเกิดอาการเป็นครั้งแรกเมื่อมีอายุมากกว่า
• การเกิดอาการฟุ้งพล่านในวัยชราสัมพันธ์กับความพิการทางประสาทที่แย่กว่า
• การใช้ยาเสพติดสามัญน้อยกว่าพอสมควรในกลุ่มผู้สูงอายุ
• โรคมีอาการและวิถีการดำเนินที่ต่าง ๆ กันมากกว่า ยกตัวอย่างเช่น คนไข้อาจเกิดอาการฟุ้งพล่านแรกที่สัมพันธ์กับความเปลี่ยนแปลงของเส้นโลหิต หรือเกิดอาการฟุ้งพล่านหลังจากเกิดคราวซึมเศร้าซ้ำ ๆ กันแล้วเท่านั้น หรือได้วินิจฉัยว่าเป็นโรคอารมณ์สองขั้วตั้งแต่อายุยังน้อย ๆ และก็ยังผ่านเกณฑ์วินิจฉัยของโรค

มีหลักฐานอ่อนโดยไม่สามารถสรุปได้ว่า[181][182]

• อาการฟุ้งพล่านรุนแรงน้อยกว่า
• คราวอารมณ์ผสมมีชุกมากกว่า
• คนไข้ตอบสนองต่อการรักษาน้อยลง

แต่โดยทั่วไปแล้ว ๆ ก็น่าจะมีความคล้ายคลึงกันมากกว่าความแตกต่างกับคนอายุน้อยกว่า[181][182]ในคนชรา การวินิจฉัยและการรักษาโรคอาจซับซ้อนเพราะมีภาวะสมองเสื่อมหรือผลข้างเคียงของยาที่กินเพราะโรคอื่น ๆ[183]